Piëta

(foto Samuel Aranda)

De winnaar van World Press Photo 2011 is de Spanjaard Samuel Aranda met deze foto. Een vrouw houdt een gewond familielid vast, in een moskee die als veldhospitaal dienst doet voor demonstranten die zich verzetten tegen president Saleh van Yemen. Het beeld appeleert aan de klassieke piëta van Maria met zoon.

'Opnieuw een foto die doet denken aan een schilderij. Wanneer komt de jury van de WPP eens los van de kunstgeschiedenis? Nieuwsfoto's zijn geen schilderijen!', aldus Wim van Sinderen, curator van het Fotomuseum Den Haag. Tja... omdat de beeldtaal van verdriet en compassie universeel zijn? De achterliggende conflicten zijn zo complex dat dit niet in één foto te vangen zijn, waarschijnlijk. Dus is gekozen voor het klassieke symbool.

Fotodetective Hans Aarsman deed na bekendmaking van de WPP een oproep via Twitter of iemand weet wat de tekst om de arm van de man betekent ('di Vastetti zen'). In de uitzending van De Wereld Draait Door van afgelopen vrijdag zoomt hij in op de arm, en op de handschoenen van de vrouw. Die zijn van stof, en niet zoals eerst lijkt, van rubber zoals chirurgenhandschoenen. Als hij de foto wat lichter maakt (origineel) is te zien dat ze een grote tas aan haar arm heeft hangen, en dat naast haar rechts nog een gewonde tegen de muur geleund ligt.

Net als Van Sinderen vindt ook Aarsman dat dergelijke beelden steeds de oude meesters citeren. 'Als je vanuit de schilderkunst naar fotografie kijkt, kijk je door een kokertje naar iets dat de hele wereld kan omvatten', vindt hij. Als voorbeeld toont hij een foto die een man van zijn gezin maakt op oudejaarsavond. Tussen zijn auto en zijn dochter zie je nog net de jongen die een pistool op hem richt en vuurt. De fotograaf in kwestie zakt in elkaar, en pas in het ziekenhuis komt de familie erachter dat hij is doodgeschoten. Door het vuurwerk hebben ze het schot nooit gehoord. De moordenaar kan dankzij de foto worden opgepakt.