Zilveren Camera boek

Dit is een van de voordelen van het lidmaatschap van de NVJ: het Zilveren Camera boek. Gisteren viel het weer gratis op de mat. Met de foto's van de winnaars in alle categorieën. Van de grote winnaar Joost van den Broek tot de zwembaden van Marieke van der Velden (3e prijs series Kunst, cultuur en entertainment). En natuurlijk de nummer één in multi media van dit jaar en winnaar van de Canon-prijs: Jeroen Toirkens.

Ik sta er zelf ook in: bij de inzenders. Jammer genoeg zonder foto's, maar elk jaar blijf ik er naar streven wat verder voorin te eindigen.

Profiel

Welke foto's passen bij je uitstraling? Die vraag stellen veel ondernemers zich niet, maar daar wil ik verandering in brengen. Samen met Simone van der Veen van Fflow communicatie ga ik een training opzetten, waarin deelnemers leren een goed LinkedIn-profiel te schrijven. En waarbij maak ik dan een passende foto.

Ben je serieus of vrolijk, uitbundig of ingetogen, zakelijk of juist wat toegankelijker? Allemaal punten die in een foto naar voren kunnen komen. Niet alleen in het portretje op LinkedIn, maar ook in andere foto's die je als ondernemer gebruikt. Bijvoorbeeld op je website of in een folder.

Laatst zag ik nog op een website van een grote instelling allerlei foto's van activiteiten, waarbij veel mensen met hun rug naar de toeschouwer waren afgebeeld. Niet erg toegankelijk, onvriendelijk en onduidelijk. Dat kan beter, dat kan ik beter.

Zo wilde Simone graag wat foto's van haarzelf als trainer. Dit is er een van, tijdens een cursus in de Kamer van Koophandel. Naar mijn idee zie je hierop goed wat voor trainer ze is: vriendelijk, open, maar ook zakelijk. Een pittige tante. Samen gaat het ons lukken ook anderen te helpen een eigen profiel op te stellen en de juiste beelden daarbij te kiezen.

At night

Supermassiveblackhole.com is een online fotografie tijdschrift. Afgelopen maand zag ik toevallig een oproep voorbij komen voor issue 10, met als thema 'at night'. Daar had ik wel wat voor, dus heb ik net ingezonden.

Het gaat om wegwerkzaamheden op Hemriksein, ten zuiden van Leeuwarden. Nachtwerk, maar niet dat waar vaak aan wordt gedacht bij dat thema. Dat merkte ik in elk geval een paar jaar geleden, toen ik de foto's maakte. Ook toen had ik een opdracht met als onderwerp 'nachtleven', maar dan voor de Fotoacademie Amsterdam waar ik toen nog student was.

De mannen van dit bedrijf werken in een team en zijn actief in het noorden en oosten van het land. Ik ben ze later nog eens tegengekomen, toen ze letterlijk om de hoek een asfaltweg aan het 'bedrukken' waren met klinkerprofiel. Automobilisten ervaren de ribbels van de klinkers, en dat maakt dat ze minder hard rijden. Van die dingen.

Titelstrijd

Gisteravond bijna voltallig vergaderd met De Friese Camera. Dolph Kessler, Marijke van Ruiten, Linus Harms, Titeke Postma en ondergetekende waren aanwezig. Alleen Bas Jongerius ontbrak.

De energiemeter liep hoog op bij het maken van plannen voor de expositie in Lemmer, tijdens Noorderlicht dit jaar. Galerie INART biedt ons een grote ruimte, dus we kunnen groot uitpakken. Met groot werk, of met meer dan één werk per persoon.

De titel leidde alleen al tot een rijtje van meer dan vijftien suggesties. Daar zullen er nog wel de nodige bij komen, voor we een definitieve keuze maken. En dan hebben we het nog niet over de plannen voor series, verzamelingen of losse foto's.

Van wat er nu aan voorstellen op de voorlopige lijst staat, zal wel het nodige afvallen. Bovendien hebben we nog tijd om nieuw werk te maken. Ik hoop daar in elk geval de nodige energie in te steken. Als we Noorderlicht voor 31 mei maar laten weten wat er in het programmaboekje moet komen te staan. Of bovenstaande foto daarbij zit, valt te bezien.

Zelfportret

Afgelopen zaterdag bezocht ik met Bas Jongerius, Dolph Kessler en Linus Harms de galerie INART in Lemmer. In het voormalig postkantoor mag het kunstenaarscollectief INART exposities en andere culturele activiteiten organiseren, en dat doet de groep met elan. Zaterdag werd een expositie geopend, met didgeridoomuziek en drankjes.

Wij waren er ook om de galerie in ons op te nemen. In september en oktober exposeert De Friese Camera hier, tijdens Noorderlicht. We hebben al de nodige ideeën, en dat leidde ertoe dat ik vandaag mijn archieven heb doorgespit. Wat heb ik nog liggen dat eigenlijk nooit ergens in paste, maar wat ik wel eens tentoon wil stellen?

Genoeg, en ik kwam ook dit zelfportret tegen. Een nichtje van de foto op mijn website. En verder nog veel meer kleurrijke, intrigerende, boeiende en bijzondere beelden die ik nooit kon gebruiken. Ik zoek nu wat bij elkaar past, denk aan een soort mozaïek. Maar eens aan de groep voorleggen, als ook Titeke Postma en Marijke van Ruiten er weer bij zijn.

Garbage

(foto Vik Muniz)

Op 14 november schreef ik op dit blog over Vik Muniz, omdat ik werk van hem had gezien op Paris Photo. Kort daarna stond hij centraal in een uitzending van 'Het uur van de wolf', die bijna net zo begon als het filmpje dat ik destijds toevoegde aan mijn bericht. Het programma nam ik op, om later op m'n gemak terug te kijken.

Het heeft een tijd geduurd voor ik er voor ging zitten, maar dat was zeker de moeite waard. In de documentaire reist Muniz - die tegenwoordig we woont en werkt in New York - terug naar zijn geboorteland Brazilië. Hij groeide op in een arme wijk van Rio de Janeiro, laat ook zijn geboortehuis zien.

Om iets van zijn rijkdom terug te geven aan de stad, zoekt hij contact met de 'catadores' van een grote vuilnisbelt, Lixo de Gramacho. Deze afvalscheiders zoeken naar herbruikbare materialen en verdienen daar hun brood mee. Muniz maakt afspraken met hun vakbondsman en samen met hem selecteert hij een aantal bijzondere catadores, wiens portret hij schiet.

Dat is niet zijn eindproduct, maar het begin. Daarna gaat hij met deze groep aan de slag om de portretten na te bouwen uit afval. Van flessendoppen tot plastic flessen, van boodschappentasjes tot oude schoenen. Ze werken in een grote loods, waar Muniz vanaf een steiger foto's maakt en aanwijzingen geeft aan de bouwers die de hele vloer gebruiken.

Het portret van vakbondsman Sebastiao wordt daarna op een veiling in Londen verkocht. Muniz neemt zijn vriend hiermee naar toe. De opbrengst (34.850 pond) is bestemd voor de 'garbage pickers'. Sebastiao kan het bijna niet vatten.

De hele groep treft elkaar daarna op de opening van de expositie van Muniz' serie. Iedereen is op z'n mooist gekleed, het is een groot feest. Tot slot brengt de kunstenaar alle medewerkers die zijn geportretteerd persoonlijk een grote print van hun eigen foto, die ze thuis ophangen. De 'Jardim Gramacho' is dan gesloten, de hoofdpersonen hebben of zoeken ander werk.

Nederlanders in de prijzen

(foto Rob Hornsta)

Overigens vielen ook een aantal Nederlanders in de prijzen bij World Press Photo. Rob Hornstra haalde de eerste prijs in de categorie Arts and Entertainment met zijn serie 'Sochi Singers'. Restaurants in het Russische Sochi proberen klanten te trekken met artiesten, die hun muziek luidkeels uitdragen om de competitie voorbij te streven.

Ton Koene verdiende een tweede prijs in de categorie Portraits met foto's van Afghaanse politierekruten. Niet bij de Nederlandse trainingsmissie, maar bij de Duitse in Kunduz.

Hoewel haar foto ook uit een uitgebreide serie (en multimediaproductie) komt, won Ilvy Njiokiktjien een tweede prijs in de categorie Contemporary Issues met een single foto van 'Afrikaner blood', een kamp georganiseerd door 'kolonel' Jooste. Een Zuid-Afrikaan die vocht in het oude apartheidsregime en die witte jongeren opzet tegen de regenboognatie van Nelson Mandela.

Piëta

(foto Samuel Aranda)

De winnaar van World Press Photo 2011 is de Spanjaard Samuel Aranda met deze foto. Een vrouw houdt een gewond familielid vast, in een moskee die als veldhospitaal dienst doet voor demonstranten die zich verzetten tegen president Saleh van Yemen. Het beeld appeleert aan de klassieke piëta van Maria met zoon.

'Opnieuw een foto die doet denken aan een schilderij. Wanneer komt de jury van de WPP eens los van de kunstgeschiedenis? Nieuwsfoto's zijn geen schilderijen!', aldus Wim van Sinderen, curator van het Fotomuseum Den Haag. Tja... omdat de beeldtaal van verdriet en compassie universeel zijn? De achterliggende conflicten zijn zo complex dat dit niet in één foto te vangen zijn, waarschijnlijk. Dus is gekozen voor het klassieke symbool.

Fotodetective Hans Aarsman deed na bekendmaking van de WPP een oproep via Twitter of iemand weet wat de tekst om de arm van de man betekent ('di Vastetti zen'). In de uitzending van De Wereld Draait Door van afgelopen vrijdag zoomt hij in op de arm, en op de handschoenen van de vrouw. Die zijn van stof, en niet zoals eerst lijkt, van rubber zoals chirurgenhandschoenen. Als hij de foto wat lichter maakt (origineel) is te zien dat ze een grote tas aan haar arm heeft hangen, en dat naast haar rechts nog een gewonde tegen de muur geleund ligt.

Net als Van Sinderen vindt ook Aarsman dat dergelijke beelden steeds de oude meesters citeren. 'Als je vanuit de schilderkunst naar fotografie kijkt, kijk je door een kokertje naar iets dat de hele wereld kan omvatten', vindt hij. Als voorbeeld toont hij een foto die een man van zijn gezin maakt op oudejaarsavond. Tussen zijn auto en zijn dochter zie je nog net de jongen die een pistool op hem richt en vuurt. De fotograaf in kwestie zakt in elkaar, en pas in het ziekenhuis komt de familie erachter dat hij is doodgeschoten. Door het vuurwerk hebben ze het schot nooit gehoord. De moordenaar kan dankzij de foto worden opgepakt.

Duizend dagen in China

'Duizend dagen in China' is de titel van het laatste boek van Bettine Vriesekoop. De voormalig tafeltennisprof woonde vier jaar in Peking, voorafgaand, tijdens en na de Olympische Spelen van 2008. In deze periode (2006-2009) werkte ze als correspondent voor NRC Handelsblad. Over die tijd gaat haar boek.

Ze beschrijft hoe haar dagelijks leven eruit ziet. Waarin China afwijkt van Nederland, hoe haar ayi (huishoudelijke hulp) er bijvoorbeeld voor zorgt dat haar gas en elektriciteit op tijd wordt betaald, hoe zij aan haar assistent Colin komt, en dat haar zoon Tymo een hondje krijgt.

Ook vertelt ze over reportages die ze maakt voor de krant, hoe de overheid probeert te sturen en hoe soms dappere gesprekspartners haar toch te woord staan. Ze bezoekt Noord-Korea, praat met ouders wiens kinderen zijn gedood op het Tianamen-plein en interviewt kunstenaar Sui Jianguo. Haar boek heeft soms iets opstelachtigs - zoals haar lezing gisteren in Drachten ook iets van een volwassen spreekbeurt had.

Maar ze biedt vooral veel informatie over het leven in China. Als lezer en luisteraar krijg je een beter inzicht in de denktrant van de Chinezen en hun cultuur. Ze kan bovendien haar ervaringen van nu vergelijken met die van de jaren tachtig, toen ze als jonge tafeltennisster in China mocht trainen.

De bijeenkomst met de Stichting Literaire Activiteiten Smallingerland (SLAS) was een van de laatste rond 'Duizend dagen in China', haar vierde boek. 'Ik ga nu afbouwen om tijd te maken voor het schrijven van een nieuw boek.'

Eindtijd

In 2008 was ik met Titeke Postma in Parijs, voor Paris Photo. Een van de jonge talenten, die was uitverkoren zijn werk te laten zien was Yury Toroptsov. Van oorsprong Russisch, maar inmiddels zowel Engels- als Franstalig en op pad met een jurk van Marilyn Monroe. Hij bezocht grote fans van de actrice en fotografeerde die met de bewuste lichtblauw met wit geblokte jurk. De serie 'Marilyn and I' was afgelopen jaar nog te zien in Le Bon Marche Rive Gauche.

Sinds 2008 krijg ik geregeld nieuwsbrieven van Yury. We hadden in 2009 wat uitgebreider contact, met het doel elkaar opnieuw te treffen in Parijs. Dit slaagde toen niet, maar een jaar later ontmoetten we elkaar opnieuw. Dit keer niet bij Paris Photo maar bij Photo Off. Hij liet daar de serie 'The house of Baba Yaya' zien, over zijn grootmoeder in Rusland.

Deze week kreeg ik weer een nieuwsbrief. Yury heeft weer een boek gemaakt, via Blurb. Het heet Divine retribution en hij haakt hiermee in op het thema '2012, einde der tijden'. Het boek bevat een serie beelden die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben, maar die 'een gevoel van Apocalyps oproepen en de indruk geven dat nachtmerries uitkomen', zo zegt hij zelf.

Ik zal er niet meteen minder van slapen, maar bij het zien van de foto's is de bedoeling wel duidelijk. Ook als je zijn inleiding nog niet hebt gelezen. Ik vind niet alle beelden even geslaagd, maar Yury is op zijn best als hij het sprookjesachtig pad in slaat. En in dit geval heeft het sprookje dus een slecht einde.

Vorst

Dit weekeinde heeft het hard gevroren. Zo hard, dat er ook ijskristallen waren gevormd aan de binnenkant van mijn voorruit. Te mooi om te krabben!

Spoor

Zo af en toe maak ik foto's van mijn cappuccino. De ene keer omdat er een mooi figuurtje in het melkschuim is getrokken, de andere keer omdat er een intrigerend patroon van het schuim in het kopje achterblijft. Voor zover ik kan nagaan is dit de eerste keer dat ik een foto van een kopje koffie maakte.

Dat was bij een wedstrijdje met andere leden van de Fotowerkplaats van Parnas in 2005. We hadden een rolletje van 24 opnames, en 12 thema's die we moesten illustreren. Ik kocht een lippenstift en dronk met pas geverfde lippen uit dit kopje. Dat liet een mooi spoor na, vond ik.

Jammer genoeg zagen anderen dat niet terug in het beeld. (Nu zie je het wat beter, vanwege mijn bewerking.) Ik won dit thema niet. Niet met deze foto in elk geval. Een oaar jaar later, bij het tienjarig bestaan van de Fotowerkplaats, deden we de wedstrijd nog een keer over. Met andere onderwerpen. Ik zat toen inmiddels op de Fotoacademie en won - als ik het me goed herinner - in elk geval in vijf categorieën. Dan maakt zo'n opleiding toch verschil! :-)

Samen

Ons bedrijf bedankte ons voor de inspanningen van het afgelopen jaar met een tegoedbon te besteden in de eigen winkel. Voor het betreffende bedrag kocht ik een dia- en negatiefscanner. Afgelopen week heb ik de handleiding gelezen en een eerste poging gedaan. Vandaag nog een paar negatieven gescand.

Ik kwam deze foto tegen uit een grijs verleden met de Fotowerkplaats van Parnas. In navolging van het Fotofestival in Naarden hadden we in 2005 met z'n allen een dag uitgetrokken voor een wedstrijdje. Iedereen kreeg ' s morgens een rolletje met 24 opnamen en een lijstje met 12 thema's uitgereikt. Hiermee trokken we Leeuwarden in op zoek naar bijpassende beelden. Deze moesten we voor 14 uur inleveren bij de 1-uurservice, waarna we (anoniem) de mooiste per thema uitkozen.

Volgens mij maakte ik deze foto bij 'samen'. Het zijn illustrator Laurens Bontes en zijn zoon Timme, die inmiddels ook alweer ruim zes jaar ouder is. De foto heb ik nu vierkant bijgesneden, want dat vond ik mooier. Maar ze waren allemaal in de standaardverhouding 3:2.

Aan de hand van de andere foto's kan ik me nog wat andere thema's herinneren - niet allemaal even makkelijk: blauw/geel, lekker, driehoek en sporen. Over die laatste morgen meer.